Kunstzin is een algemeen menselijk verschijnsel. Elk individu heeft de mogelijkheid om kunstzin te genieten. Deze is collectief doordat het algemeen menselijk ervaringsvermogen aan een specifieke cultuur een gemeenschappelijke basis leggen voor ervaren en waarnemen. De veelheid aan prikkels (zien, horen, ruiken, voelen, proeven) worden geordend in een actieve waarneming. Het creatief proces begint bij het bewust of onbewust ordenen (in een waarneming) tot een ervaring. Het associeren is een voorbeeld van het creatief vormgeven van nieuwe ervaringen met behulp van eerdere waarnemingen en ervaringen. Kunstzin leert je om leven en wereld niet alleen langs de weg van het begrijpen en redeneren te verstaan, maar ook via de poëtische en intuïtieve wijze.
Gewoontevorming in waarneming en schoonheidsbeleving ligt voor de hand. Kunstzin is het verlangen om steeds weer opnieuw een verhouding tot de wereld te scheppen. Het is het steeds in het hier en nu zoeken naar vormen om de schoonheid en waarheid van de ervaring te (be)vatten. Kunstzin gaat vooraf aan alle aspecten van interactie tussen innerlijk en buitenwereld. Daarom is het een basic drive die echter door routine en gewoonte onzichtbaar wordt als creërende kracht. In onze cultuur zijn originaliteit, creativiteit en vernieuwing sterk met kunstzin verweven. Reflectie en bewustwording zijn belangrijke wegen om kunstzinnige creatie te stimuleren. Kunstzin impliceert dus maatschappelijke reflectie.
Jongeren hebben nog een sterk contact met de basic drive. Bij het ontwikkelen van kunstzin bij jongeren doet zich een sterke spanning voor tussen enerzijds de behoefte om origineel en uniek te zijn, m.a.w. het verzet tegen routineachtige ervaring, en anderzijds de noodzaak om in het gemeenschappelijke betekeniskader van de creërende kunstervaring ontwikkeld te worden(geschoold te worden).
Het is essentieel dat nieuwsgierigheid en verwondering systematisch eigen wordt aan het ontwikkelingsproces van de leerling. De leerling moet gefaseerd de eigen verantwoordelijkheid krijgen voor zijn proces van vorming, daarbij is een motivationele omgeving van belang waarin de leerling via de weg van impliciete verleiding wordt gestimuleerd. Docenten motiveren en stimuleren door uitstraling en hun eigen passie voor het vak.
In de school/opleiding/instituut enz. zijn waarden verankerd in het handelen van leerlingen en medewerkers. Wordt de leerling uitgedaagd tot inspanning, verdieping en kennisname in en van het gebied van de kunstervaring. De leerling kan door intensief en geconcentreerd werken demonstreren dat hij op een gegeven moment het proces van leren zelf kan leiden. De leerling krijgt vertrouwen om in een veilig klimaat, gestimuleerd door ervaren persoonlijkheden, de kunstzinninge ordeningen eigen te maken en zelf kunstzin te ontwikkelen. De leerling neemt langzamerhand meer verantwoordelijkheid voor het leren en de leeromgeving.
